Stres karmiącej kobiety istotnie wpływa na emocje oraz zdrowie dziecka. Wiele badań wykazało, że stres matki może zmieniać chemię mózgu dziecka i wpływać na jego emocjonalne i fizyczne zdrowie[1].
Mechanizmy oddziaływania
Oddziaływanie matki na dziecko w okresie karmienia może przebiegać dwojako. Stany emocjonalne karmiącej kobiety mogą wpływać na poziom hormonów w jej organizmie, co może mieć wpływ na skład mleka matki. Niektóre z tych zmian chemicznych istotnie wpływają na nastrój dziecka[2]. Składniki mleka mogą więc oddziaływać jak swoisty „neuroprzekaźnik”. Przysłowie „jesteś tym, co jesz”, w przypadku dzieci karmionych piersią nabiera zatem kolejnego wymiaru.
Dodatkowo, a może przede wszystkim, stres karmiącej kobiety może mieć wpływ na interakcje matka-dziecko i stan emocjonalny zarówno matki jak i dziecka. Najprostszym przykładem jest sytuacja kiedy kobieta jest zestresowana i może trudniej być dla niej skupić niezbędną uwagę na swoim dziecku i być mniej wrażliwą na jego potrzeby. Wykonano wiele analiz, wiążących problemy natury psychicznej u dzieci, a następnie dorosłych, którym brakowało poczucia bezpieczeństwa i więzi już jako noworodkom[3].
Co robić?
Istotne jest zdanie sobie sprawy, że dobrostan matki jest niezwykle istotny w kontekście optymalnego rozwoju dziecka, już na etapie karmienia piersią, a nawet w okresie płodowym. Nie ma jednej słusznej drogi, jednak aby zminimalizować negatywny wpływ stresu karmiącej kobiety na dziecko, ważne jest, aby zwrócić uwagę na swoje zdrowie emocjonalne i fizyczne. Można to zrobić poprzez ćwiczenia relaksacyjne, takie jak joga i medytacja, a także poprzez uzyskanie wsparcia od rodziny i przyjaciół. Dbanie o komfort w typowych stanach zdrowotnych po ciąży np. używając odpowiedni preparat na wzdęcia lub rozwiązując inne problemy ze zdrowiem stanowi niejako podstawę dobrego samopoczucia.
Kobiety karmiące powinny ponadto unikać nadmiernego stresu i znaleźć sposoby na radzenie sobie z nim, takie jak pisanie dziennika lub rozmowa z terapeutą. W razie trudności zawsze warto zwrócić się do specjalisty. Poprzez zadbanie o swoje zdrowie emocjonalne, matka może zapewnić swojemu dziecku bezpieczne i zdrowe środowisko rozwoju.
Podsumowanie
Stres karmiącej kobiety może mieć poważne skutki na zdrowie dziecka, dlatego ważne jest, aby zwrócić uwagę na swoje zdrowie emocjonalne i fizyczne, znaleźć sposoby na zarządzanie stresem, również poprzez poszukiwanie profesjonalnej pomocy.
Kobiety karmiące powinny również pamiętać, że ich własne potrzeby i dobre samopoczucie są równie ważne jak potrzeby dziecka. Nie powinno się rezygnować ze swoich potrzeb i pasji, aby móc lepiej zajmować się dzieckiem. Wręcz przeciwnie, zachowanie równowagi i realizowanie własnych potrzeb może pomóc matce być bardziej odpornym na stres i być lepszym rodzicem dla swojego dziecka.
Ostatecznie, ważne jest, aby pamiętać, że każda matka jest inna i może potrzebować innych sposobów radzenia sobie ze stresem. Warto szukać pomocy i wsparcia, gdy jest to konieczne, i nie bać się prosić o pomoc.
[1] Krol KM, Grossmann T. Psychological effects of breastfeeding on children and mothers. Bundesgesundheitsblatt Gesundheitsforschung Gesundheitsschutz. 2018 Aug;61(8):977-985. doi: 10.1007/s00103-018-2769-0. PMID: 29934681; PMCID: PMC6096620.
[2] Developmental Science, Human milk cortisol concentration predicts experimentally induced infant fear reactivity: moderation by infant sex, Saara Nolvi et. al, First published: 27 October 2017
[3] Foss, S., Petty, C., Howell, C., Mendonca, J., Bosse, A., Waber, D., Bosquet Enlow, M. (2022). Associations among maternal lifetime trauma, psychological symptoms in pregnancy, and infant stress reactivity and regulation. Development and Psychopathology, 1-18. doi:10.1017/S0954579422000402
